Trạm quan trắc khí thải ống khói

Các hoạt động sản xuất thường xuyên thải ra môi trường không khí các chất độc hại như CO2, SO2, CO, NOx và bụi, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe con người và hệ sinh thái. Để khắc phục tình trạng này và đáp ứng yêu cầu quản lý của nhà nước, lắp đặt trạm quan trắc khí thải ống khói đã trở thành một yêu cầu bắt buộc đối với nhiều doanh nghiệp sản xuất. Trạm quan trắc khí thải ống khói tự động là một công cụ hiện đại và cần thiết, giúp giám sát liên tục các thông số quan trọng của khí thải, đảm bảo tuân thủ các quy định về môi trường và bảo vệ chất lượng không khí. Cùng ETM tìm hiểu chi tiết về trạm quan trắc khí thải ống khói trong nội dung dưới đây!

Trạm quan trắc khí thải ống khói là gì?

Trạm quan trắc khí thải ống khói là hệ thống tích hợp công nghệ cao, bao gồm các thiết bị chuyên dụng như cảm biến đo nồng độ khí thải (CO, SO₂, NOx, bụi mịn...), thiết bị lấy mẫu tự động, hệ thống xử lý dữ liệu và phần mềm giám sát thời gian thực. Hệ thống hoạt động dựa trên nguyên lý thu thập mẫu khí trực tiếp từ ống khói, sau đó phân tích bằng phương pháp quang phổ hoặc điện hóa để đảm bảo độ chính xác cao. Dữ liệu thu được sẽ được truyền về trung tâm điều khiển, hiển thị qua giao diện trực quan và cảnh báo kịp thời khi vượt ngưỡng cho phép.

Ứng dụng của trạm quan trắc không chỉ dừng lại ở việc đáp ứng tiêu chuẩn QCVN 19:2009/BTNMT hay Nghị định 40/2019/NĐ-CP, mà còn giúp doanh nghiệp:

• Giảm thiểu chi phí xử lý hậu quả ô nhiễm nhờ phát hiện sớm sự cố.
• Tích hợp dữ liệu với cơ quan quản lý Nhà nước thông qua cổng kết nối trực tuyến.
• Nâng cao uy tín thương hiệu bằng minh bạch thông tin môi trường.

Với khả năng vận hành liên tục 24/7, chống chịu điều kiện khắc nghiệt và độ bền vượt trội, trạm quan trắc khí thải ống khói đang trở thành "trợ thủ đắc lực" cho các nhà máy nhiệt điện, xi măng, luyện kim và khu công nghiệp lớn. Đây không chỉ là xu thế tất yếu của cách mạng công nghiệp 4.0 mà còn là cam kết thiết thực vì một tương lai xanh.

Các bộ phận của trạm quan trắc khí thải ống khói

Trạm quan trắc khí thải ống khói là hệ thống tích hợp nhiều thiết bị chuyên dụng, hoạt động đồng bộ để thu thập, phân tích và truyền tải dữ liệu về khí thải. Dưới đây là các bộ phận chính cấu thành hệ thống:

• Đầu dò lấy mẫu khí (Sampling Probe): Được lắp đặt trực tiếp trong ống khói, làm nhiệm vụ thu thập mẫu khí thải đại diện. Thiết kế chịu nhiệt độ cao, ăn mòn, và tích hợp bộ lọc để loại bỏ tạp chất trước khi đưa mẫu vào hệ thống phân tích.
• Hệ thống xử lý mẫu (Gas Conditioning System): Bao gồm bộ làm mát, hút ẩm, lọc bụi tinh, giúp chuẩn hóa mẫu khí trước khi đo đạc. Đảm bảo mẫu khí đạt tiêu chuẩn về nhiệt độ, độ ẩm và loại bỏ yếu tố gây nhiễu.
• Thiết bị phân tích khí (Gas Analyzers): Sử dụng công nghệ quang phổ hồng ngoại (IR), điện hóa, hoặc quang học để đo nồng độ các chất ô nhiễm: CO, SO₂, NOx, O₂, CO₂, bụi mịn (PM2.5, PM10). Một số hệ thống tích hợp cảm biến đo lưu lượng khí, nhiệt độ, và áp suất ống khói.
• Hệ thống giám sát bụi (Particulate Monitoring System): Thiết bị đo nồng độ bụi dựa trên nguyên lý tán xạ laser hoặc beta attenuation (hấp thụ tia beta). Có khả năng phát hiện cả bụi mịn và hạt vật chất siêu nhỏ.
• Bộ điều khiển trung tâm (Data Acquisition & Control Unit): Xử lý tín hiệu từ các cảm biến, chuyển đổi thành dữ liệu số. Lưu trữ thông tin, hiển thị thông số qua màn hình HMI, đồng thời cảnh báo khi giá trị vượt ngưỡng cho phép.
• Hệ thống truyền dẫn dữ liệu (Data Transmission Module): Kết nối Internet qua 4G/5G, Ethernet hoặc RF để gửi dữ liệu thời gian thực đến cơ quan quản lý (Sở Tài nguyên & Môi trường) và doanh nghiệp. Hỗ trợ giao thức truyền thông Modbus, TCP/IP.
• Phần mềm giám sát: Phần mềm chuyên dụng (ví dụ: SCADA) cho phép theo dõi xu hướng phát thải, xuất báo cáo tự động theo chu kỳ (giờ/ngày/tháng). Tích hợp chức năng cảnh báo qua SMS, email hoặc đèn LED.
• Hệ thống nguồn và phụ trợ: Nguồn điện dự phòng (UPS) đảm bảo hoạt động liên tục 24/7. Cabin bảo vệ thiết bị khỏi tác động môi trường (mưa, nắng, rung chấn).

Các đối tượng cần lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải ống khói tự động

Các đối tượng cần lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải ống khói tự động bao gồm các dự án, cơ sở sản xuất thuộc danh mục các nguồn khí thải có lưu lượng lớn, như nhà máy sản xuất hóa chất, nhà máy phân bón hóa học, khu xử lý rác thải tập trung và các lò đốt chất thải. Bên cạnh đó, các lò đốt chất thải nguy hại và cơ sở xử lý chất thải rắn tập trung quy mô cấp tỉnh cũng thuộc đối tượng bắt buộc.

Ngoài ra, các cơ sở sử dụng phế liệu nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất và các cơ sở từng bị xử phạt vi phạm hành chính do xả khí thải vượt quy chuẩn kỹ thuật môi trường, đặc biệt là các đối tượng tái phạm hoặc vi phạm nhiều lần, cũng cần lắp đặt hệ thống này. Các đối tượng khác có thể do UBND cấp tỉnh quyết định.

Thông tư 10/2021/TT-BTNMT cũng quy định cụ thể về trạm quan trắc khí thải tự động, liên tục, bao gồm các thông số quan trắc và phương pháp quan trắc khí thải. Hệ thống này thường bao gồm các thiết bị quan trắc nồng độ các chất vô cơ trong khí thải như CO, O2, SO2, NOx, thiết bị quan trắc nồng độ bụi, và hệ thống thu thập, truyền dữ liệu. Hệ thống camera giám sát cũng được lắp đặt để theo dõi quá trình xả thải và đảm bảo tính minh bạch. Các cơ sở có sử dụng lò hơi công nghiệp lớn hơn 20 tấn hơi/giờ (trừ lò hơi chỉ sử dụng nhiên liệu khí tự nhiên, CNG, LPG) cũng thuộc đối tượng cần quan trắc khí thải tự động.

Lời kết

Hệ thống quan trắc khí thải tự động không chỉ là một yêu cầu pháp lý bắt buộc đối với nhiều doanh nghiệp và cơ sở sản xuất mà còn đóng vai trò quan trọng như một giải pháp phòng ngừa rủi ro môi trường hiệu quả. Thông qua việc giám sát liên tục và chính xác các thông số khí thải trong thời gian thực, hệ thống này giúp doanh nghiệp chủ động phát hiện và xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường và sức khỏe cộng đồng. Ứng dụng công nghệ hiện đại như cảm biến tự động, kết nối trực tuyến và phân tích dữ liệu thông minh không chỉ nâng cao độ chính xác và hiệu quả quan trắc mà còn giảm thiểu sự can thiệp của con người, giúp tiết kiệm chi phí vận hành và bảo trì. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể tối ưu hóa quy trình sản xuất, tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn môi trường và xây dựng hình ảnh phát triển bền vững trong mắt khách hàng và cộng đồng.

Nếu quý khách đang có nhu cầu xử lý khí thải, xử lý khói thải hoặc muốn lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động, ETM là đơn vị uy tín, chuyên nghiệp với giải pháp toàn diện, sẵn sàng đồng hành cùng quý khách qua hotline 0923 392 868