Quy chuẩn khí thải công nghiệp hết hiệu lực từ 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp QCVN 19:2009/BTNMT (sửa đổi, bổ sung bởi QCVN 19:2009/BTNMT) sẽ chính thức hết hiệu lực, thay thế bằng các quy định, quy chuẩn khí thải công nghiệp mới nhằm siết chặt kiểm soát ô nhiễm không khí. Sự thay đổi này đặt ra nhiều yêu cầu khắt khe hơn đối với các doanh nghiệp sản xuất, đặc biệt là những ngành có lượng khí thải lớn như nhiệt điện, luyện kim, hóa chất, xi măng và chế biến thực phẩm. Cùng ETM tìm hiểu thông tin chi tiết trong nội dung dưới đây!

Bối cảnh pháp lý và thực trạng quản lý khí thải hiện nay

Về mặt pháp lý, khung chính sách kiểm soát khí thải được xây dựng dựa trên Luật Bảo vệ Môi trường 2020 cùng các quy chuẩn kỹ thuật như QCVN 19:2009/BTNMT (sửa đổi), QCVN 22:2009 về khí thải phương tiện giao thông, và QCVN 30:2010 về khí thải lò đốt chất thải. Tuy nhiên, hệ thống quy định hiện hành vẫn bộc lộ nhiều hạn chế, bao gồm mức giới hạn ô nhiễm chưa theo kịp tiêu chuẩn quốc tế, thiếu quy định chi tiết cho một số ngành đặc thù, và chế tài xử phạt chưa đủ sức răn đe.

Trên thực tế, công tác quản lý khí thải tại Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn do năng lực giám sát hạn chế, đặc biệt ở các khu công nghiệp nhỏ và làng nghề. Mặc dù một số doanh nghiệp lớn đã đầu tư hệ thống xử lý khí thải tiên tiến, nhiều cơ sở sản xuất vì lợi nhuận vẫn lén lút xả thải vượt ngưỡng hoặc vận hành hệ thống xử lý không hiệu quả. Bên cạnh đó, thiếu đồng bộ trong hệ thống quan trắc tự động và phân tích dữ liệu cũng là nguyên nhân khiến cơ quan quản lý khó phát hiện vi phạm kịp thời.

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng trầm trọng, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, Chính phủ đang thúc đẩy cải cách mạnh mẽ, bao gồm ban hành các quy chuẩn khí thải mới nghiêm ngặt hơn, áp dụng công nghệ giám sát thời gian thực, và tăng cường thanh tra. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả lâu dài, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và cộng đồng, cùng với chính sách hỗ trợ chuyển đổi công nghệ xanh cho các ngành công nghiệp nặng. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để Việt Nam hướng tới mục tiêu tăng trưởng bền vững và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Quy chuẩn khí thải công nghiệp hết hiệu lực từ 1/7/2025

Theo Thông tư số 45/2024/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường, kể từ ngày 1/7/2025, bảy quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sẽ hết hiệu lực, bao gồm:​

• QCVN 19:2009/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với bụi và các chất vô cơ.​
• QCVN 20:2009/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp đối với một số chất hữu cơ.​
• QCVN 21:2009/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất phân bón hóa học.​
• QCVN 22:2009/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp nhiệt điện.​
• QCVN 23:2009/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất xi măng.​
• QCVN 34:2010/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp lọc hóa dầu đối với bụi và các chất vô cơ.​
• QCVN 51:2017/BTNMT - Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải công nghiệp sản xuất thép.​

Những quy chuẩn này sẽ được thay thế bằng QCVN 19:2024/BTNMT, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia mới về khí thải công nghiệp, có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. ​

Đối với các cơ sở đã hoạt động hoặc dự án đầu tư được phê duyệt trước ngày 1/7/2025, có thể áp dụng các quy chuẩn cũ đến hết ngày 31/12/2031. Tuy nhiên, từ ngày 1/1/2032, tất cả các cơ sở và dự án phải tuân thủ theo QCVN 19:2024/BTNMT. Khuyến khích các cơ sở và dự án áp dụng quy chuẩn mới ngay từ khi có hiệu lực để đảm bảo tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường cập nhật.

Tại sao có sự thay đổi trên?

Sự thay đổi trong quy chuẩn khí thải công nghiệp tại Việt Nam xuất phát từ nhiều nguyên nhân liên quan đến môi trường, khoa học – công nghệ, và hội nhập quốc tế. Trước hết, các quy chuẩn hiện hành như QCVN 19:2009/BTNMT, QCVN 20:2009/BTNMT hay QCVN 22:2009/BTNMT đã được ban hành từ hơn một thập kỷ trước. Trong thời gian này, tình hình ô nhiễm không khí tại Việt Nam đã có nhiều diễn biến phức tạp, đặc biệt là tại các khu công nghiệp, đô thị lớn, nồng độ bụi mịn PM2.5, SO₂, NOx vượt quá tiêu chuẩn an toàn. Những quy định cũ không còn phù hợp để kiểm soát hiệu quả các nguồn khí thải trong bối cảnh phát triển công nghiệp nhanh chóng.

Bên cạnh đó, sự tiến bộ trong khoa học – công nghệ đã tạo ra các phương pháp đo lường, giám sát khí thải chính xác hơn, giúp nhận diện những tác nhân ô nhiễm mà trước đây chưa được kiểm soát chặt chẽ. Các tiêu chuẩn mới, như QCVN 19:2024/BTNMT, được thiết kế để phù hợp hơn với công nghệ xử lý khí thải hiện đại, giúp doanh nghiệp áp dụng các biện pháp giảm phát thải hiệu quả hơn thay vì chỉ đáp ứng mức giới hạn lỏng lẻo như trước đây.

Ngoài ra, thay đổi quy chuẩn còn phản ánh cam kết của Việt Nam trong hội nhập và tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường quốc tế. Trong các thỏa thuận như Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu hay cam kết giảm phát thải ròng bằng 0 (Net Zero) vào năm 2050, Việt Nam cần nâng cao yêu cầu về kiểm soát khí thải công nghiệp để đáp ứng các tiêu chuẩn mà nhiều nước đã áp dụng. Quá trình điều chỉnh giúp doanh nghiệp trong nước chuẩn bị tốt hơn khi xuất khẩu sản phẩm sang các thị trường có yêu cầu khắt khe về môi trường như EU, Mỹ, Nhật Bản.

Cuối cùng, thay đổi này cũng nhằm khắc phục những bất cập trong quản lý và thực thi quy định. Trước đây, giám sát khí thải còn phụ thuộc nhiều vào kiểm tra định kỳ, dễ bị doanh nghiệp đối phó bằng cách điều chỉnh vận hành hệ thống xử lý khí thải trong thời gian kiểm tra. Quy chuẩn mới sẽ yêu cầu các doanh nghiệp lắp đặt hệ thống quan trắc tự động, kết nối dữ liệu trực tiếp với cơ quan quản lý để đảm bảo tính minh bạch và liên tục trong giám sát khí thải. Từ đó giúp nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và giảm tình trạng vi phạm nhưng khó xử lý triệt để như trước đây.

Lời kết

Mặc dù quá trình chuyển đổi áp dụng quy định mới sẽ đặt ra không ít thách thức cho doanh nghiệp, đặc biệt về chi phí đầu tư và điều chỉnh quy trình sản xuất, nhưng về lâu dài, đây là bước đi cần thiết để hướng tới một nền công nghiệp phát triển bền vững, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và cải thiện chất lượng môi trường sống. Doanh nghiệp cần chủ động thích ứng bằng cách cập nhật thông tin, đầu tư vào công nghệ xử lý khí thải đáp ứng quy định mới. Yếu tố này không chỉ đảm bảo tuân thủ pháp luật mà còn xây dựng hình ảnh doanh nghiệp thân thiện với môi trường trong mắt khách hàng và đối tác.

Nếu Quý khách có đang tìm kiếm nhà thầu trọn gói tư vấn, thiết kế, thi công, lắp đặt hệ thống xử lý khí thải, xử lý nước thải đáp ứng quy định pháp luật, phù hợp với đặc thù sản xuất và tối ưu chi phí, hãy liên hệ ngay với ETM qua hotline 0923 392 868 để được tư vấn và nhận báo giá cạnh tranh trong thời gian sớm nhất!