Email: etm.ckmt@gmail.com
Ngày 12.7, Cục Biến đổi khí hậu thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường đã hợp tác với Ngân hàng Standard Chartered tổ chức một Hội thảo tham vấn với nội dung Xây dựng và Vận hành giao dịch tín chỉ carbon tự nguyện tại Việt Nam.
Ông Tăng Thế Cường, Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu, đã chia sẻ rằng Việt Nam hiện đang đề xuất xây dựng Đề án phát triển thị trường carbon trong nước, tập trung vào việc trao đổi bắt buộc về hạn ngạch phát thải khí nhà kính của các doanh nghiệp cũng như trao đổi trong thị trường carbon trong nước, với mục tiêu kết nối với thị trường quốc tế.
Theo ông Cường, toàn quốc có hơn 1.900 doanh nghiệp yêu cầu bắt buộc phải kiểm kê khí nhà kính và tuân thủ hạn ngạch phát thải.
Trong tương lai, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ đề xuất hạn ngạch của Việt Nam để Thủ tướng phê duyệt, và phân bổ cho các cơ sở hàng năm trong giai đoạn 2026 - 2030. Điều này có nghĩa là các doanh nghiệp sẽ tham gia vào việc giảm phát thải khí nhà kính.
Nhiều quốc gia đang hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong lĩnh vực này. Có nhiều dự án có tiềm năng tạo ra tín chỉ carbon để thực hiện các cam kết trong thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu, cũng là nguồn cung cấp tín chỉ carbon cho việc giao dịch và trao đổi.
Ông Nguyễn Văn Minh, Trưởng phòng Kinh tế và Thông tin Cục Biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho biết dựa theo quy định của Công ước khung của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ phải báo cáo minh bạch cho Liên Hiệp Quốc cứ hai năm một lần.
Báo cáo này sẽ bao gồm thông tin chi tiết về số lượng tín chỉ carbon được tạo ra tại Việt Nam và số lượng tín chỉ carbon được bán ra nước ngoài để thực hiện các hoạt động bù trừ giữa hai quốc gia.
Bộ Tài nguyên và Môi trường đã nhận được sự chỉ đạo từ Chính phủ về việc nghiên cứu và ban hành các cơ chế quản lý toàn bộ tín chỉ carbon. Trong thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường sẽ thiết lập một hệ thống đăng ký quốc gia để yêu cầu các doanh nghiệp và tổ chức có số lượng tín chỉ carbon tạo ra trên lãnh thổ Việt Nam phải đăng ký.
Nếu có sự trao đổi tín chỉ carbon ra nước ngoài, các doanh nghiệp và tổ chức cần phải thông báo cho Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Theo bà Nguyễn Hồng Loan, Trưởng ban tư vấn Bộ Tài nguyên và Môi trường trong nội dung xây dựng và vận hành sàn giao dịch tín chỉ carbon tự nguyện, có tổng cộng 4 cơ chế tín chỉ carbon bao gồm
Cơ chế phát triển sạch (CDM)
Cơ chế tín chỉ chung (JCM)
Tiêu chuẩn vàng (GS)
Cơ chế carbon được thẩm định (GCS).
Tính đến tháng 12 năm 2022, Việt Nam đã phát hành hơn 40 triệu tín chỉ theo các cơ chế này. Ngoài ra, cũng có khoảng 50 dự án đã được đệ trình theo cơ chế của Hội đồng carbon toàn cầu (GCC) để phát hành tín chỉ carbon.
Trong đó, CDM (Cơ chế phát triển sạch) và JCM (Cơ chế tín chỉ chung) là các cơ chế được quản lý bởi cơ quan Nhà nước. Đối với các cơ chế còn lại, các đơn vị sở hữu tín chỉ carbon cần có trách nhiệm phải báo cáo cho cơ quan có thẩm quyền để tổng hợp thông tin.
Khi Việt Nam thiết lập và vận hành thị trường carbon trong nước, việc thành lập sàn giao dịch sẽ giúp tập trung, minh bạch và nâng cao hiệu quả của các giao dịch liên quan đến tín chỉ carbon.
Tuy nhiên, cần tiến hành nghiên cứu đánh giá tiềm năng và nhu cầu thị trường, đồng thời xác định mục tiêu, thiết kế, phương thức quản lý và vận hành phù hợp.
Theo bà Loan, xu hướng thực hiện mục tiêu Net Zero và nhu cầu tín chỉ carbon tự nguyện trên toàn cầu đang gia tăng trong thời gian gần đây, Việt Nam không nằm ngoài xu hướng đó.
Hầu hết các dự án tín chỉ carbon ở nước ta hiện được thực hiện thông qua hợp đồng mua trước, có nghĩa là là bên có nhu cầu sẽ đặt hàng trước. Hiện tại, chưa có tín chỉ carbon sẵn có để giao dịch trên sàn.
Bà Nguyễn Thúy Hạnh, Phó Tổng giám đốc Ngân hàng Standard Chartered, cho biết việc thành lập thị trường tín chỉ carbon là một hướng đi quan trọng để Việt Nam đạt mục tiêu không phát thải ròng vào năm 2050.
Việt Nam được xem là một thị trường tiềm năng, tuy nhiên, để thu hút vốn FDI, các doanh nghiệp trong nước và chuỗi cung ứng phải di chuyển theo hướng bền vững và xanh.
Bà Hạnh cũng nhấn mạnh rằng từ góc độ ngân hàng, họ sẽ cung cấp các sản phẩm và dịch vụ phát triển bền vững. Đồng thời, họ cũng sẽ cung cấp tư vấn miễn phí cho tất cả các doanh nghiệp khi họ có kế hoạch đầu tư mới hoặc lập kế hoạch kinh doanh với mục tiêu giảm phát thải, nhằm đồng hành cùng Chính phủ trong hành trình đến năm 2050.